Hoe kantelt de wereld

Evenement 21 nov 2025 Paleis der Academiën, Brussel

De klimaattop in Brazilië is de top-van-de-laatste-kans om de klimaatopwarming onder de 1,5 graad te houden - onder de huidige beleidsmaatregelen is die kans 0 tot 7% (UNEP, Emission Gap Report 2025). Hoe hoger de gemiddelde temperatuur blijft stijgen, hoe groter de kans dat dit leidt tot tipping points, momenten waarop een geleidelijke verandering plots omslaat in een snelle en ingrijpende verschuiving, die na een drempelwaarde niet meer terug te draaien zijn. Kantelpunten tonen aan hoe complexe sociale, technologische en ecologische systemen kwetsbaar zijn door onvoorspelbare verandering.

In ons najaarsevenement staan deze tipping points in klimaat en samenleving centraal. We brengen kantelpunten onder de aandacht aan de hand van ons lopende project ArtEarth en met een paneldiscussie, als onderdeel van de officiële voorstelling van Maja #11.

Programma

Het evenement start om 14u00 en eindigt om 16u30
Het programma wordt momenteel nog verder ingevuld, maar ziet er in grote lijnen uit als volgt:

  • Verwelkoming en opening
  • Lezing over tipping points in klimaatverandering, door Victor Couplet (VUB)
  • Artistieke interpretatie van tipping points door Stijn Demeulenaere, met een inleiding over het ArtEarth-project van de Jonge Academie door Kevin Trappeniers
  • Paneldiscussie over negatieve vooruitzichten en positieve verandering, met Behnam Taebi (TU Delft), Sander De Ridder (UAntwerpen) en Nele Vandersickel (UGent).
  • Lezing over tipping points en Waves of Resonance, door Elise Guillaume
  • Voorstelling van Maja #11 'Hoe kantelt de wereld' door de samenstellers Tinne Claes en Cedric Van Dijck
  • Afsluiting en receptie

Praktisch en inschrijven

Deze activiteit vindt plaats in het auditorium Albert II, Paleis der Academiën, Hertogstraat 1, Brussel.
Deelname is gratis, maar schrijf je in met het formulier.

→ Inschrijven

Over de deelnemers

Tinne Claes (KU Leuven) is historicus en lid van de Jonge Academie. Ze onderzoekt de geschiedenis van geneeskunde, lichaam en gender, met bijzondere aandacht voor de wisselwerking tussen wetenschap en maatschappij.

Victor Couplet (VUB) is gespecialiseerd in de studie van complexe systemen en klimaatomslagen. Hij onderzoekt hoe kleine veranderingen in menselijk gedrag of beleid kunnen leiden tot grote, onomkeerbare omslagen in complexe systemen. Zijn werk rond tipping points toont hoe wetenschap kan helpen om zulke kritische kantelpunten tijdig te herkennen en duurzaam te sturen.

Stijn Demeulenaere is geluidskunstenaar en veldopnameonderzoeker. In zijn werk verkent hij de relatie tussen geluid, ruimte en luisteren, vaak op het snijvlak van kunst, ecologie en sociologie.

Sander De Ridder (UAntwerpen) is communicatiewetenschapper en lid van de Jonge Academie. Hij onderzoekt hoe jongeren en gemarginaliseerde groepen media gebruiken om identiteit, intimiteit en gemeenschap te vormen.

Elise Guillaume is kunstenaar en filmmaker. Haar interdisciplinair werk omvat film, video, geluid, fotografie en sculptuur - soms voorgesteld als immersive installations. Het project Waves of Resounance omvat een wetenschappelijke samenwerking over de psychologische impact van het luisteren naar geluiden in de zee.

Behnam Taebi (TU Delft) is filosoof, gespecialiseerd in ethiek van technologie en duurzame energie. Hij onderzoekt morele en maatschappelijke vraagstukken rond nucleaire energie, klimaatverandering en technologische innovatie.

Kevin Trappeniers is interdisciplinair kunstenaar en JA-lid. Hij creëert live performances en installaties.

Nele Vandersickel (UGent) is fysicus en JA-lid. Ze leidt een onderzoeksgroep die zich specialiseert in het modelleren en analyseren van hartritmestoornissen. Haar werk focust op het toepassen van geavanceerde computermodellen en netwerktheorie om het mechanisme van bijvoorbeeld atriumfibrillatie te begrijpen en nieuwe behandelingsstrategieën te ontwikkelen.

Cedric Van Dijck (VUB) is letterkundige en JA-lid. Hij onderzoekt de relatie tussen literaire tijdschriften en sociaal-politieke ontwikkelingen in de vroege twintigste eeuw.